Ana içeriğe atla

Nesnelerin İnterneti Çözümleri

IOT Çözümleri
IOT Çözümleri

IOT Çözümleri

"Yapay zeka", "makine öğrenmesi", "Endüstri 4.0" gibi kavramlar, günümüzde sadece bilgisayarlar için geçerli olduğu veri alışverişi, analiz ve karar verme gibi konseptlerin başka nesneler için de geçerli olabileceği düşüncesini akla getirdi. Bu sebeple genel bir kavram olan "IoT", yani "Internet of Things" konsepti ortaya atıldı. Amaç, insanların elle ve kontrollü yaptıkları eylemlerin mümkün oldukça çoğunu, yazılım ve elektroniğe devrederek insanların daha farklı işlere zaman ayırabilmelerini, var olan sistemlerin verimliliklerinin sistematik bir şekilde incelenebilmesi yahut kontrol edilebilmesiydi. Bu teknoloji, kendinden önce gelen sanayi devrimlerinin kapasitelerinin mümkün olan en etkin şekilde kullanılabilmesi için; kontrol mekanizmaları, elektronik duyular ve muhakeme yeteneği kazandırması açısından çok önemli bir yere sahiptir.

IoT, yani "Nesnelerin İnterneti" kavramı sayesinde, olabildiğince çok cihaz ve sistem, geliştirilen elektronik araçlar sayesinde, kontrol edilebilmekte, verimlilikleri incelenebilmektedir. Bu, "Endüstri 4.0" gibi sadece endüstriyel bir kavram değil, daha az teknik bilgi sahibi olması beklenen son kullanıcının dahi erişebileceği, hiç değilse kontrol edebileceği sistemleri de içeren bir konsepttir. Öyle ki, bir fabrikayı uzaktan kontrol ederken yaptığınız işlemleri gerçekleştiren cihazlar, birkaç küçük ayar değişikliği ile rahatlıkla evinizi uzaktan kontrol edebilecek hale gelebilir. Böylece IoT, teknik hiçbir şey bilmeyen bir kullanıcı için bile, cihazın bulunduğu yerde kullanıcının elleri, duyusu ve hatta vekili olabilir. Yani kullanıcıya uzaktan kontrol, verileri ve durumları görebilme yeteneklerini sağlayabilir; hatta gerekirse kullanıcıyı bunlarla meşgul etmeyerek, kullanıcının beklediği verimlilik durumlarını sağlayacak kararları kendi başına alabilir. Bu bağlamda örneğin akıllı ev sistemleri, bu teknolojinin henüz olgunlaşmamış, keşif projeleri sayılabilir. Çünkü kullanıcıya kontrol imkanı tanır ancak sistem akıllı değildir, kendi karar veremez.

Otomatize, verimliliği ölçülebilir ve akıllı sistemleri getiren IoT kavramı, insanlara hız ve verimlilik sağlar. Bir cihazın çalışmasını yanına gidip açma tuşuna basmak yerine uzaktan sağlayabilmenin yaratacağı zaman kazanç kadar, bu cihazın ne zaman çalışması gerektiğini düşünmek zorunda kalmamanın yaratacağı özgürlük, yavaş yavaş küresel olarak da tercih edilmektedir.

IOT Çözümleri

IOT Nedir?

IoT internet of things nesnelerin interneti bir network adresine sahip olan ve üzerinde -en azından- bir sensöru olan cihazlara verilen isimdir bunların oluşturduğu ağa da IoT networking denir. Başka bir deyişle insanların tüm ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tasarlanmış internet üzerinden ulaşılabilen kontrol edilebilen veri alınabilen cihazlar kümesidir.

Teknolojinin gelişmesiyle, mekaniksel aletler yerini elektroniksel cihazlara ve otomasyon sistemlerine bırakmıştır. Günümüzde kullanılan akıllı telefonlar, tabletler ve diğer birçok cihazın Wifi teknolojisi sayesinde internet ortamına adım atması teknolojiye yeni bir boyut kazandırmıştır. Ve zamanla bu konseptin diğer nesnelere de uyarlanmasıyla IoT terimi ortaya çıkmıştır.

IoT cihazları üzerine birkaç sensör bağlanabilen basit aç kapa işlemleri yapabilecek şekilde programlanabilen basit sistemlerden olabileceği gibi bir evi “akıllı” hale getirebilecek evin ısı - ışık kontrolü, güvenlik, multimedya ihtiyaçlarını karşılayabilecek kapsamlı bir işlemci sistemi de olabilir. IoT cihazları için tek kıstas network üzerinde adreslenebilen ve basit de olsa kontrol edilebilen olmasıdır.

Aslında IoT özü itibariyle yeni bir teknoloji değildir. Günlük hayatta kullanılan akıllı telefonlar, tabletler, bilgisayarlar zaten internete bağlanabilen nesneler konumundaydı. Öte taraftan manuel olarak kontrol edilmesi gereken cihazların daha fazla otomatikleşmesi ve artık bu cihazların uzaktan kontrol edilebilme ihtiyacı, bu nesneleri de internete bağlama fikrini doğurdu. Bu sayede, cihazlar üretmiş olduğu verileri rahatlıkla uzaktaki kullanıcıya ulaştırabilecekti. İşte bu ihtiyaç IoT teknolojisini ortaya çıkardı.

Yapılan bir araştırmada 2015 yılında internet üzerinde ortama 4,9 Milyar tane bağlı cihaz olduğu bu sayının 2020 yılında yaklaşık 25 milyar olacağı tahmin edilmektedir. Peki, IoT nerelerde kullanılıyor ne faydalar sağlıyor? IoT' nin kullanım alanlarına bakıldığında geniş bir alana yayılmış olduğu görülür. Kişisel cihazlardan akıllı ev ve şehir sistemlerine, otomatik tarım ve sulamadan güvenlik ve sağlık sektörüne kadar otomatize olarak kullanılan ve internet ortamına çıkabilme özelliğine sahip her cihaz ve her sistemde Internet of Things teknolojisi kullanılabilmektedir. Örnek vermek gerekirse şu anda IoT kategorisinde en popüler olan akıllı ev sistemlerinde, odanın sıcaklığı, ışıklar ev sahiplerinin evde olup olmamasına otomatik olarak ayarlanmaktadır. Buzdolapları yiyecekler bittiğinde veya yağ oranı yüksek besinler aldığında kullanıcıyı uyaracaktır. Aynı şekilde evin otomatik dış kilidi uzaktan bile kontrol edebileceği şekilde kullanıcının elinde olacaktır. Örnekler arasında akıllı saatler, akıllı gözlükler gibi takılabilir kişisel cihazlar da sayılabilir. Akıllı saatler zamanı göstermenin yanı sıra içinde bulunan sensörler yardımıyla kişinin adım sayısını, yürüdüğü mesafeyi veya kalp ritim bilgilerini verebilmektedir. Böylece eğer kişi hasta olmaya yakınsa hemen uyarabilmektedir. Yukarıda sayılan ev içi ayarlamaların mesela odanın ışığını bu giyilebilir cihazlardan yapılması da mümkündür. Gelecekteki IoT uygulamalarında ise akıllı şehirler projelerinde arabalar doğrudan ortak bir sistemle iletişimde olduklarından araçlar için en uygun rotalar çıkarılabilecek ve trafiği azaltmak mümkün olacaktır. Kazalar olduğunda araçlardaki yazılım sayesinde başka rotalar belirlenebilecektir. Aynı zamanda araçlardaki ve yollardaki sensörler sayesinde trafikle ilgili bazı istatistiksel bilgiler elde edilebilecek ve trafiğin seyri optimuma çıkarılacaktır. Şehirde kullanılan enerjinin nerede, ne kadar kullanıldığı hesaplanarak tüketimin günün hangi saatinde gereğinden fazla olduğu belirlenecek ve buna bağlı olarak enerji tasarrufu yapılabilecektir. Bütün bu sayılan sistemlerin çalışabilmesi için birbirileriyle daima bilgi alışverişi içerisinde olmaları gerekmektedir. İşte IoT de burada devreye giriyor, nesnelerden oluşan ağ yani Nesnelerin İnterneti…

IoT' in gelişimi iki teknoloji sayesinde hız kazanmıştır. Bunlardan biri olan Cloud(Bulut Teknolojisi), cihazların üretmiş olduğu her türlü veriyi sonradan analiz edilmek üzere depolama açısından IoT' nin önünü açmıştır. Diğer bir teknolojiyse son 10 yılda IoT' yi en çok yatırım yapılan alanlardan biri olmasını sağlayan Yapay Zeka ve alt alanı olan Makine Öğrenmesidir. Yapay Zekâ sayesinde IoT, nesnelerin sadece birbiriyle olan iletişimi ve veri alışverişi sistemi olarak kalmayıp aynı zamanda sayıları milyarları bulan cihazların üretmiş olduğu devasa büyüklükteki veriyi istatistiksel olarak analiz etmiş ve belli sonuçlar elde etmiştir. Daha sonra bu bilgilere göre sistemler tekrar optimize edilmiştir. Böylelikle IoT, bilişim dünyasının önde gelen teknolojilerinden olmayı başarmıştır.

Iot teknolojisi M2M (makineden makineye) H2M (insandan makineye) haberleşmelerine imkân tanımakta böylece geniş kapsamlı alanlardan veri toplamak aynı zamanda o alanları kontrol edebilmek mümkün olabilmektedir. Hele hele akıllı kontrol sistemlerinin, yapay zeka uygulamalarının IoT teknolojisi birlikte kullanıldığı uygulamalar insan hayatına, konforuna, güvenliğine, sanayi ve tarım sektörüne ve diğer alanlara çok işlevler ve faydalar sağlayacaktır.

Burada bilinmesi gereken bir diğer hususta, Internet of Things' in gelişimine bağlı olarak Bilgi Güvenliğinin de yeni bir şekil almasıdır. Web güvenliği, mobil güvenlik gibi klasik güvenlik yöntemlerinin yanı sıra artık siber tehditlere açık hale gelen akıllı saatler ve gözlüklerin, ev eşyalarının, akıllı şehir sistemlerinin, tarım aletlerinin, ulaşım araçlarının yani kısacası IoT' yi oluşturan her bir cihazın güvenliği de sağlanması önem kazanmaktadır.

Diğer taraftan milyonlarca IoT cihaz için en önemli bilgi adreslemedir. Ipv4 darboğazı yaşandığı günümüzde IPv6’nın kullanılmaya başlamasıyla IOT uygulamaları daha fazla ön plana çıkmaya başlayacaktır.

 

IOT'nin Güvenlik Açısından Riskleri

Nesnelerin İnterneti (IoT) teknolojisi, cihazların internete bağlanarak veri toplamasını, işlemesini ve paylaşmasını sağlar. Ancak, bu teknolojinin yaygın kullanımı, siber güvenlik açısından önemli riskler doğurabilir. İşte IoT’nin siber güvenlik açısından karşılaştığı bazı temel riskler:

 

Zayıf Güvenlik Standartları: IoT cihazları genellikle zayıf güvenlik önlemleriyle donatılmıştır. Üreticiler, cihazların tasarımında güvenlik açıklarını göz ardı edebilir veya güncellemeleri sağlamayabilirler, bu da cihazları siber saldırılara karşı savunmasız hale getirir.

Kimlik Doğrulama Sorunları: Birçok IoT cihazı, zayıf veya eksik kimlik doğrulama mekanizmalarına sahiptir. Bu, yetkisiz kişilerin cihaza erişmesine ve kontrol etmesine olanak tanır.

Veri Gizliliği İhlalleri: IoT cihazları genellikle hassas kişisel verileri toplar ve işler. Ancak, bu verilerin güvenliği siber saldırganların hedefi olabilir ve veri gizliliği ihlallerine neden olabilir.

Botnet Saldırıları: IoT cihazları, botnet ağlarının oluşturulmasında kullanılabilir. Büyük botnet ağları, dağıtılmış hizmet reddi (DDoS) saldırıları gibi zararlı faaliyetler için kullanılabilir ve internet hizmetlerini aksatabilir.

Fiziksel Güvenlik Tehlikeleri: Bazı IoT cihazları fiziksel olarak erişilebilir olabilir. Bu, cihazların fiziksel olarak zarar görmesine veya manipüle edilmesine olanak tanır, bu da siber güvenlik risklerini artırır.

 

Bu riskler, IoT cihazlarının güvenliğinin sağlanması için daha fazla dikkat ve çaba gerektirdiğini göstermektedir. Üreticilerin daha güçlü güvenlik önlemleri uygulamaları ve kullanıcıların cihazlarını güvenli bir şekilde kullanmaları önemlidir. Ayrıca, düzenleyici kurumların IoT güvenliği konusunda daha sıkı standartlar belirlemesi de gerekmektedir.

 

Nesnelerin interneti (IoT) teknolojisi, modern yaşamda büyük kolaylıklar sağlarken, beraberinde önemli siber güvenlik riskleri de getirmektedir. IoT cihazlarının güvenliği, yalnızca üreticilerin değil, aynı zamanda kullanıcıların ve düzenleyici kurumların da sorumluluğundadır. Güçlü güvenlik standartlarının uygulanması, kimlik doğrulama mekanizmalarının geliştirilmesi ve kişisel verilerin korunması, IoT’nin sunduğu avantajlardan güvenli bir şekilde faydalanmamızı sağlayacaktır. Bu nedenle, IoT güvenliği konusunda bilinçli ve proaktif olmak hem bireysel hem de toplumsal düzeyde siber güvenliğimizi artıracaktı

İş ortağımız olun, birlikte değer yaratalım

BAYİMİZ OLUN